nasz DOM

Ania ank · Miejscowosc: Warszawa Bielany

Poni�ej fragmenty tekstu o Liturgii Godzin;
ca�o�� wyst�pienia tu: http://www.kkbids.episkopat.pl/anamnesis/21/10.htm
Cho� stara�am sie skr�ci� tekst, to i tak wyszed� d�ugi, ale dla orientacji mo�na przeczyta� tylko wyr�nione �r�dtytu�y :)

Celebracja Liturgii Godzin i ich umiejscowienie w czasie (veritas horarum)

Termin "celebracja" (celebro, -are = uroczy�cie obchodzi�, �wi�ci�, wielbi�, chwali�) odnosi si� zar�wno do wsp�lnotowego jak i indywidualnego sprawowania Liturgii Godzin (por. KL 26, 27; OWLG 32, 243). Celebracja, to przede wszystkim dzia�anie Ducha �wi�tego w cz�owieku, a nie czynno�� cz�owieka. To w�a�nie Duch �wi�ty modli si� w nas, gdy jeste�my zgromadzeni w Imi� Jezusa, tzn. w Duchu Mi�o�ci, celem przyznania si� do Jezusa i uwielbiania wraz z Nim, Boga Ojca. (…)

Liturgia Godzin mo�e by� celebrowana zar�wno we wsp�lnocie jaki i indywidualnie. (…)

2. CELEBRACJA INDYWIDUALNA LITURGII GODZIN

Bez w�tpienia modlitwa w odosobnieniu i przy drzwiach zamkni�tych (por. Mt 6,6) jest zawsze konieczna i zalecana (por. KL 12), bo jest modlitw� cz�onka Ko�cio�a przez Chrystusa i w Duchu �wi�tym (OWLG 9). Tak� modlitw� w odosobnieniu, mo�e by� tak�e Liturgia Godzin. Nie wszyscy i nie zawsze bowiem b�d� mogli sprawowa� Liturgi� Godzin we wsp�lnocie. Jest to zreszt� problem odwieczny, skoro ju� �w. Benedykt, w swojej Regule napisa�: Bracia, kt�rzy pracuj� bardzo daleko i nie mog� przyj�� do oratorium we w�a�ciwej godzinie - a ocena, czy tak jest naprawd�, nale�y do opata - odprawi� Oficjum Bo�e w miejscu pracy, zginaj�c kolana przed Panem, pe�ni boja�ni. Podobnie wys�ani w podr�: niech ustalone godziny modlitwy nie mijaj� im nie zauwa�one, lecz niechaj sami je odprawiaj� w miar� swych mo�liwo�ci i nie zaniedbuj� obowi�zk�w swojej s�u�by. Opr�cz tej fizycznej niemo�no�ci odmawiania Liturgii Godzin we wsp�lnocie, s� tak�e pewne korzy�ci odmawiania indywidualnego. A najbardziej przekonywuj�c� jest ta, �e przy indywidualnym odmawianiu poszczeg�lnych Godzin modlitewnych, mo�emy w najbardziej w�a�ciwym dla nas czasie zatrzyma� si� nad odpowiednimi tekstami, aby je zg��bia� i uczyni� swoimi.

Najbardziej ze wszystkich Godzin modlitewnych, do indywidualnego odmawiania nadaje si� Modlitwa na zako�czenie dnia, czyli Kompleta. Jest to po prostu poszerzony wieczorny pacierz, po��czony z rachunkiem sumienia. Aby jednak dobrze taki rachunek przed Bogiem odby�, w szczero�ci i w prawdzie, potrzebujemy r�nego przeci�gu czasu. Tak�e inne teksty umieszczone w tej Godzinie modlitewnej, a szczeg�lnie te, kt�re nawi�zuj� do momentu naszej �mierci, domagaj� si� bardziej spokojnego i refleksyjnego potraktowania.

Nie trzeba chyba dodawa�, �e ca�e bogactwo temat�w teologicznych wszystkich pozosta�ych
Godzin modlitewnych pokazuje ogromne korzy�ci, jakie Godziny te daj� ka�demu, kto nie tylko w jakiej� wsp�lnocie, ale tak�e indywidualnie rozmawia z Bogiem przy pomocy tych �wi�tych tekst�w, kt�re je tworz�.

3. UMIEJSCOWIENIE GODZIN LITURGICZNYCH W CZASIE (VERITAS HORARUM)

Dla rzeczywistego u�wi�cenia dnia i odm�wienia z po�ytkiem duchowym godzin brewiarzowych zaleca si� zachowanie czasu najbardziej zbli�onego do pory w�a�ciwej poszczeg�lnym godzinom kanonicznym (KL 94). Zatem zachowanie veritas horarum - prawdy godzin sprawia, �e Liturgia Godzin jest rzeczywistym u�wi�ceniem dnia, a r�wnocze�nie chroni tych, kt�rzy si� modl�, przed formalizmem i fa�szem, co by si� ujawni�o szczeg�lnie wyra�nie, przy odmawianiu hymn�w, a tak�e psalm�w w Jutrzni i w Nieszporach.

3.1. Jutrznia porannym uwielbieniem Bo�ego Majestatu

Jutrznia (laudes matutinae), zgodnie ze sw� natur� ma charakter modlitwy porannej i r�wnocze�nie modlitwy uwielbienia Bo�ego Majestatu.

B�d�c modlitw� porann�, Jutrznia, u�wi�ca pocz�tek dnia (OWLG 38). �w. Bazyli Wielki tak pisze na ten temat: Modlitwa poranna jest po to, by Bogu po�wi�ci� pierwsze poruszenie naszych my�li i naszej duszy i �eby�my wcze�niej niczego innego nie podejmowali, zanim nie rozweselimy si� my�l� o Bogu, jak jest napisane "pami�ta�em o Bogu i uradowa�em si�" (Ps 76,4); i �eby nie zabiera� si� do pracy zanim nie spe�nimy tego, co powiedziane: "Ciebie b�agam, o Panie, rankiem Ty g�os m�j s�yszysz, rano przedstawiam Ci pro�by moje i czekam" (Ps 5,4-5) 1. Poranny charakter tej Godziny modlitewnej daje si� zauwa�y� szczeg�lnie w hymnach, psalmach porannych (s� na pierwszym miejscu w psalmodii), kr�tkich czytaniach, pro�bach i w modlitwach ko�cowych.

Hymny z Jutrzni, korzystaj�c z symboliki �wiat�a, wyja�niaj� jego tre��, a zw�aszcza t�umacz� znaczenie odej�cia nocy i nastania dnia. To zjawisko dobrze oddaje prawd�, �e B�g nas wezwa� z ciemno�ci grzechu do �wiat�a zbawienia (czw. III tyg.). �wiat�o s�o�ca ma wzmocni� w nas nadziej� �ycia bez winy (pi�t. IV tyg.). We wschodz�cym s�o�cu chcemy widzie� obraz �wiat�o�ci prawdziwej ojczyzny, kt�r� znajdziemy na odleg�ym brzegu pe�nym pokoju (pi�t. III tyg.), a tak�e zbli�anie si� Pana pe�nego majestatu; Kt�rego chwa�a s�o�cu jest podobna swoj� jasno�ci� (czw. IV tyg.). B�g, kt�ry nape�nia dzie� jasnym blaskiem s�o�ca, jest proszony, aby swoj� �ask� o�wieci� serca wiernych, by nasze my�li, s�owa i uczynki Jego wyzna�y (pon. IV tyg.). Zorza poranna symbolizuje: zorz� S�o�ca wieczno�ci (niedz. I i III tyg.) oraz nadej�cie zwyci�skiego Chrystusa (�r. I tyg:). Pojawienie si� �wiat�a, kt�re rozrywa zas�on� mrok�w nad ziemi�, sk�ania nas do pro�by, aby B�g wszechmog�cy uwolni� nasze sumienia z opar�w wrogich ciemno�ci (�r. I tyg.), aby odesz�y od nas pokusy, nocne z�udzenia, grzech, z�o (sob. I tyg.) i by Chrystus o�wieci� nas Swym blaskiem (pi�t. I tyg.). Skoro powsta�o s�o�ce promienne -i sk�ania serca do skruchy - ju� nie ma miejsca dla grzechu gdy �wiadkiem czyn�w jest �wiat�o (czw. I tyg.).

Noc kojarzy si� ze z�ymi duchami, grzechami, a zw�aszcza z szatanem ksi�ciem ciemno�ci. Natomiast nadej�cie �wiat�o�ci dziennej, to pojawienie si� Chrystusa, kt�ry jest nie�miertelnym blaskiem Ojca, maj�cym w Sobie �r�d�o jasno�ci, �wiat�em i Stw�rc� �wiat�a, Dniem, kt�ry dniem obdarza ziemi�, S�o�cem prawdy �wiec�cym nad wiekami (pon. I tyg.; por. wt. III tyg.), Dniem i dni pocz�tkiem, �wiat�em �wiat�a, jego �r�d�em (pi�t. II tyg.), �wiat�em wiernych, kt�re ja�nieje blaskiem nie�miertelnym (sob. II tyg.), S�o�cem przedwiecznym (wt. I tyg.), zrodzonym w jasno�ci z Ojca (pi�t. I tyg).

Hymn z soboty III tygodnia, kojarzy wschodz�ce s�o�ce z Duchem �wi�tym, Kt�ry jest od niego ja�niejszy. Natomiast hymn �rody z IV tygodnia nazywa Ducha �wi�tego �wiat�em serca cz�owieczego.

Opr�cz tego, w hymnach znajdujemy ca�y szereg takich wyra�e�, kt�re wprost domagaj� si�, aby Jutrzni� odmawiano w godzinach porannych. Nie mo�na bowiem w innym czasie modli� si� sensownie takimi s�owami, jak np. Kiedy ranne wstaj� zorze ... ledwie oczy przetrze� zdo�am, wnet do mego Pana wo�am (niedz. I i III tyg.), Niech ten dzie� z weselem p�ynie, Ranek niech skromno�ci� �wieci... (pon. I tyg.), Jutrzenka ziemi zwiastuje - Blaski s�onecznych promieni (wt. I tyg.), Ust�pcie chmurne ciemno�ci,... Ju� blask rozja�nia niebiosa (�r. I tyg.), Powsta�o s�o�ce p�omienne... Niech ca�y dzie� tak up�ynie, By k�amstwa j�zyk nie g�osi� (czw. I tyg.),... Wstaj�cych d�wignij sw� r�k�... Promienna wsta�a jutrzenka - I nowy dzie� zapowiada... (pi�t. I tyg.), Jutrzenka z�oci niebiosa - I dzie� ju� wschodzi nad ziemi�... (sob. I tyg.).

Za porannym odmawianiem Jutrzni przemawiaj� tak�e umieszczone na pierwszym miejscu jej psalmodii, psalmy poranne. Znajdujemy w nich mi�dzy innymi takie wyra�enia: rano przedstawiam Ci pro�by i czekam (Ps 6,3: pon. I tyg.), Przychodz� o �wicie i wo�am... Budz� si� moje oczy jeszcze przed �witem, aby rozwa�a� Twoje s�owo (sob. I i III tyg.), dobrze jest... rano g�osi� �askawo�� Twoj� (Ps 92,2.3: sob. II i IV tyg.).

Kr�tkie czytania albo wprost wskazuj� na Jutrzni� jako na modlitw� porann�, albo po�rednio, pouczaj�c jak nale�y dobrze prze�y� dzie� ju� od samego rana i o czym trzeba pami�ta� od pierwszych chwil danego dnia. Za przyk�ad niech pos�u�� czytania z wtorku I tygodnia i z czwartku tygodnia III. Wtorkowe wezwanie do powstania ze snu (Rz l3,llb.l2-13a) jest z jednej strony nawi�zaniem do obecnej sytuacji tego, kt�ry ma stan�� do modlitwy (on rzeczywi�cie powsta� ze snu, gdy� przybli�y� si� dzie�), a z drugiej strony wezwanie to w spos�b symboliczny obrazuje nowe �ycie cz�owieka, za kt�rego umar� i zmartwychwsta� Chrystus. W czytaniu z czwartku ( 1 P 4,10-11 ), �w. Piotr przypomina, �e ka�dy z nas jest tylko zarz�dc� tych dar�w, jakie otrzyma� od Boga (mi�dzy innymi g�oszenie S�owa Bo�ego i opieka nad biednymi). Ich w�a�cicielem jest B�g, kt�ry kiedy� za��da od nas sprawozdania z gospodarowania tymi darami (por. przypowie�� Chrystusa o z�ym ekonomie: Mt 24,45-51; �k 12,42-46). Tak nale�y gospodarzy� tymi Bo�ymi darami, aby we wszystkim B�g by� uwielbiony, a nie dzia�aj�cy cz�owiek. Gdyby te s�owa ju� od rana, ka�dy wzi�� sobie do serca, nie by�oby �adnego niedbalstwa czy marnotrawstwa w pracy, a drugi cz�owiek, kt�remu s� wy�wiadczane us�ugi by�by traktowany z nale�nym mu szacunkiem i godno�ci�.

Ten sam temat, tzn. dobre prze�ycie dnia, poruszaj� prawie wszystkie codziennie wezwania modlitw b�agalnych (pro�by).

Wreszcie modlitwy ko�cowe dni powszednich wszystkich czterech tygodni, wyra�nie wskazuj� na Jutrzni� jako na modlitw� porann�. M�wi� o tym najpierw - tak jak to ju� wspominano wcze�niej przy omawianiu innych element�w - te modlitwy, w kt�rych jest mowa o dobrym prze�ywaniu dnia [np. aby�my mogli by� �wiadkami Boga wobec ludzi (�r. I tyg.); aby B�g zachowa� nas od wszelkiego grzechu i aby nasze my�li, s�owa i uczynki zgadza�y si� z Jego wol� (pon. II tyg.); aby B�g u�wi�ca� dzisiaj nasze dusze i cia�a, nasze my�li, s�owa i uczynki (pon. III tyg.); aby B�g pozwoli� nam z rado�ci� rozpocz�� dzie� dzisiejszy i spe�nia� wszystkie prace z mi�o�ci ku Niemu i ku bli�nim (wt. III tyg.); aby�my dzisiaj pilnie pracowali dla dobra bli�nich i na Twoj� chwa�� (pon. IV tyg.) Jutrznia, w tych ko�cowych modlitwach jest nazywana wprost nasz� porann� modlitw� (wt. I tyg). W ko�cu jest w nich jeszcze nawi�zywanie do �wiat�a [pro�ba, aby�my �yli w Bo�ym �wietle (�r. I tyg.); wzgl�dnie w �wietle Bo�ej prawdy (czw. II tyg.); by nasz serca o�wieca� blask zmartwychwstania (sob. I tyg.); by B�g zes�a� w nasze serca promie� swego �wiat�a (�r. II tyg.)], wzgl�dnie stosuje si� przeciwie�stwa: ciemno�� - �wiat�o [pro�ba, aby B�g usun�� z naszych serc ciemno�ci grzechu, aby�my doszli do prawdziwego �wiat�a (czw. I tyg.); aby B�g wejrza� na ludy, kt�re pozostaj� w cieniu �mierci i o�wieci� je �wiat�em Chrystusa (czw. III tyg.)]; aby B�g usun�� z naszych dusz ciemno�ci grzech i o�wieci� je blaskiem Swojego przyj�cia: sob. IV tyg).

Jutrznia b�d�c modlitw� porann� jest przede wszystkim uwielbieniem i wychwalaniem Bo�ego majestatu o czym �wiadczy ju� jej sama �aci�ska nazwa: "Laudes matutinae" (laudo,-are = chwali�, s�awi�, uwielbia�). Jest to po prostu jedna pie�� chwa�y, kt�ra szczeg�lnie tego rodzaju akcenty przybiera w hymnach, w psalmach porannych i pochwalnych, w starotestamentowych kantykach i w responsoriach.

Z hymnu, modlitw� uwielbienia Tr�jcy �wi�tej czyni, wyst�puj�ca w ostatniej jego strofie, doksologia.

Pochwa�� Boga Stw�rc� spotykamy ju� w niekt�rych psalmach porannych, np. w Ps 92 (sob. II i IV tyg czy w Ps 93 (niedz. III tyg.). Szczeg�lnie jednak psalmy pochwalne wzywaj� wszystko, co jest na ziemi, w przestrzeni i w niebie do �piewania hymnu pochwalnego Bogu, ukazuj�c r�wnocze�nie r�ne motywy, kt�re powinny sk�ania� cz�owieka do tej czynno�ci. Motywem tym jest najpierw wielko�� Boga objawiaj�cego si� w dziele stworzenia [Ps 8 (sob. II i IV tyg.); Ps 19A (pon. II tyg.); Ps 33 (wt. I tyg.); Ps 96 (pon. III tyg.); Ps 146 (�r. IV tyg.); Ps 148 (niedz. III tyg.)], i w kierowaniu r�nymi wydarzeniami w przyrodzie [Ps 29 (pon. I tyg.); Ps 135,1-12 (pon. IV tyg.); Ps 147 A (czw. IV tyg.); Ps 147 B (pi�t. II i IV tyg.)]. Inny motyw, to Bo�a dobro�, �askawo�� i mi�o�� w stosunku do cz�owieka [Ps 98 (�r. III tyg.); Ps 99 (czw. III tyg.); Ps 100 (pi�t. I i III tyg.); Ps 135,1-12 (pon. IV tyg.); Ps 146 (�r. IV tyg.); Ps 147 A (czw. IV tyg.); Ps 147 B (pi�t. II i IV tyg.); Ps 149 (niedz. I tyg.)). Do wychwalania Boga powinna sk�ania� cz�owieka tak�e Bo�a sprawiedliwo�� (Ps 98; 99 i 146), wierno�� (Ps 98; 99;146) i Jego wielkie mi�osierdzie (Ps 100;117). W ko�cu bardzo powa�nym motywem do wychwalania Boga jest ju� samo stworzenie cz�owieka [Ps 100 (pi�t. I i III tyg.)] oraz jego wywy�szenie [Ps 8 (sob. II i IV tyg.); Ps 135,112 (pon. N tyg.)] i ojcowska troskliwo�� Boga o nasze nawet doczesne potrzeby [Ps 65 (wt. II tyg.); Ps 147 A (czw. IV tyg.); Ps 147 B (pi�t. II i IV tyg.)].

Tak samo pierwszym i podstawowym tematem kantyk�w ze Starego Testamentu jest uwielbianie i wychwalanie Boga. Godne wymienienia s� tutaj najpierw wszystkie trzy kantyki z proroctwa Daniela (modlitwa Azariasza w piecu ognistym: Dn 3,26-2729.34-41 (wt. IV tyg.); i hymn trzech m�odzie�c�w: Dn 3,52-57 (niedz. II i IV tyg.); Dn 3,57-88.56 (niedz. I i III tyg.)], nast�pnie dwa kantyki z Ksi�gi Izajasza [Iz 12,1-6 (czw. II tyg.); Iz 42,10-16 (pon. IV tyg.)), kantyk Dawida [1 Krn 29,10-13 (pon. I tyg.)] i Judyty [Jdt 12a.13-15 (�r. I tyg.)] oraz kantyk z Ksi�gi Tobiasza [Tb 13,2-l0a (wt. I tyg.)) i z Ksi�gi Wyj�cia [Wj l5,lb-4.8-13. 17-18 (sob. I tyg.)].

W ko�cu, tak�e Responsoria kr�tkie sk�aniaj� cz�owieka do wychwalania Boga, mi�dzy innymi, za Jego ojcowsk� troskliwo�� o nas (sob. I tyg.), za to, �e jest naszym "�wiat�em i zbawieniem" (wt. II tyg.), �e nas czyni sprawiedliwymi i prawymi (pon. II tyg.), �e Chrystus za nas oddal swoje �ycie (pi�t. II i IV tyg.) i �e dzi�ki Bogu, kt�ry nas umi�owa�, mo�emy odnosi� zwyci�stwa nawet nad �mierci� (�r. II tyg.).

3.2. Nieszpory wieczornym dzi�kczynieniem sk�adanym Bogu

Nieszpory swoj� wyj�tkowo�� zawdzi�czaj� posiadanemu charakterowi dzi�kczynnemu, przez co s� szczeg�lnie bliskie Eucharystii - Ofierze dzi�kczynnej. �w. Bazyli Wielki (� 379) zaznacza, �e w Nieszporach powinni�my dzi�kowa� za to, co otrzymali�my w danym dniu i za to co dobrze wykonali�my 2. I dlatego Nieszpory nale�y odprawia� wtedy dopiero, gdy ma si� ju� ku wieczorowi i dzie� si� ko�czy.

Nieszpory staj� si� wielk� pie�ni� dzi�kczynn� dzi�ki psalmom, kantykom z Nowego Testamentu wraz z kantykiem ewangelicznym Wielbi dusza moja Pana, kr�tkim czytaniom i hymnom. Zamieszczone w tej modlitwie wezwania do dzi�kczynienia zasadniczo udokumentowane s� rozmaitymi racjami.

Psalm�w o charakterze dzi�kczynnym nagromadzono w Nieszporach do�� du�o. Psalm 114 (niedz. I tyg.) wzywa do dzi�kczynienia przez ukazanie wyzwolenia Izraela z niewoli egipskiej i cud�w jakie B�g, w zwi�zku z tym wybawieniem dokona� dla swojego Ludu. Natomiast Ps 126 (�r. III tyg.) jest pie�ni� dzi�kczynn� tych, kt�rzy wr�cili z niewoli babilo�skiej, po dekrecie kr�la Cyrusa. Z pozosta�ych psalm�w o charakterze dzi�kczynnym, jedne s� dzi�kczynieniem za odniesione zwyci�stwo [Ps 21,2-8.14 (wt. I tyg.)], inne dzi�kuj� za wybawienie od �mierci [Ps 30 (czw. I tyg.); Ps 116 (pi�t. II tyg.), a jeszcze inne to hymny dzi�kczynne za ogrom Bo�ych dobrodziejstw [Ps 116 B (niedz. III tyg.), I Nieszp; Ps 138 (wt. IV tyg.)]. W ustach chrze�cijanina te psalmy dzi�kczynne nabieraj� nowej tre�ci. Wybawiony bowiem z niewoli szatana i od �mierci wiecznej, ju� w Chrystusie odni�s� zwyci�stwo nad swoim najwi�kszym wrogiem i zosta� obsypany stokro� wi�kszymi dobrodziejstwami od najbardziej nawet bliskiego Bogu, cz�owieka Starego Testamentu.

Nowotestamentowe kantyki to hymny dzi�kczynne - m�wi�c najog�lniej - za dzie�o Odkupienia i Zbawienia cz�owieka. W szczeg�lno�ci za� jest w nich najpierw dzi�kczynienie sk�adane Bogu Wszechmog�cemu i Wiecznemu za to, �e obj�� sw� wielk� w�adz� i zacz�� kr�lowa�, co przejawi�o si� w sprawiedliwym s�dzie. Szatan, oskar�yciel cz�owieka przed Bogiem zosta� pokonany i nasta� czas zbawienia. Charakteryzuje si� on tym mi�dzy innymi, �e i ka�dy chrze�cijanin mo�e odnie�� zwyci�stwo nad szatanem dzi�ki krwi Baranka, czyli dzi�ki dzie�u dokonanemu przez Jezusa Chrystusa i dzi�ki s�owu swojego �wiadectwa, tzn. dzi�ki jawnemu przyznawaniu si� do Chrystusa, nawet z nara�eniem swojego �ycia [Ap 11,17-18; 12,10b-12a (czw. I i III tyg.)]. Motywem dzi�kczynnego alleluja niebian, do kt�rego wezwani s� wszyscy bogobojni ludzie na ziemi, jest sprawiedliwy wyrok Bo�y wydany na Wielk� Nierz�dnic�, a tak�e nadej�cie god�w Baranka. B�g ju� zakr�lowa�. Inauguracj� Bo�ego kr�lowania by�o z�amanie pot�gi szatana przez dzie�o Odkupienia, a etapem nast�pnym b�dzie upadek narz�dzia szatana jakim jest Wielki Babilon (nie historyczny Rzym, ale Pa�stwo z�a, nieprawo�ci i zab�jstw). Gody Baranka, za kt�re dzi�ki sk�adamy Bogu, to za�lubiny Boga ze swoim Ludem (w Starym Testamencie, Oblubie�cem by� Jahwe, a Oblubienic�- Izrael, a w Nowym Przymierzu, Oblubie�cem jest Jezus Chrystus, a Oblubienic� - Ko�ci�), to najg��bsze i nierozerwalne po��czenie Chrystusa ze spo�eczno�ci�, kt�r� naby� za cen� swojej Krwi [Ap 19,lc-2a. 5b-7 (niedz. I i III tyg.: II Nieszpory). Trzeci kantyk z Apokalipsy (4,11; 5,9.10.12 (wt. I i III tyg.)], w pierwszym swym wierszu jest hymnem dzi�kczynnym za dzie�o Stworzenia, a nast�pnie dopiero wys�awia Chrystusa - sprawc� nowej ekonomii zbawienia - za dzie�o Odkupienia, kt�rego skutkiem jest powo�anie nas do �wiat�a wiary, przeniesienie z mocy szatana do Kr�lestwa Syna Bo�ego i odpuszczenie grzech�w. Wiele motyw�w do dzi�kczynienia podaje dzi�kczynna modlitwa kantyku z Listu do Efezjan [1,3-10 (pon. I i III tyg.) S� nimi: nape�nienie nas b�ogos�awie�stwem duchowym w Chrystusie (przez Chrzest), nasze odwieczne wybranie dzieci�ctwo Bo�e, Odkupienie, odpuszczenie grzech�w, m�dro�� chrze�cija�ska oraz fakt, �e ca�y �wiat otrzyma� w Chrystusie jako chwalebnym "Kyriosie", swoj� G�ow�.

Z element�w nowotestamentowych, charakter dzi�kczynny nadaj� Nieszporom jeszcze kr�tkie czytania. Godny wymienienia jest tutaj hymn na cze�� zbawczej m�dro�ci Boga [Rz 11,33-36 (niedz. I tyg.): I Nieszp.], hymn na cze�� Boga, Ojca ponawianego i nigdy nie wygasaj�cego mi�osierdzia [2 Kor 1,3-4 (niedz. I tyg.): II Nieszp.] i hymn na cze�� Boga, kt�ry jest �r�d�em wszelkiego dobra [1 P 1,3-5 (niedz. III tyg.): II Nieszp.; Ef 3,20-21 (�r. III tyg.)). �w. Pawe� Aposto�, jako racj� do sk�adania dzi�kczynienia Bogu podaje mi�dzy innymi fakt przyj�cia z wiar� S�owa Bo�ego, co przejawia si� w �yciu chrze�cija�skim [1 Tes 2,13 (pon. II tyg.].
Nale�y jeszcze pami�ta�, �e ka�dy dzie� jest wielkim dzi�kczynieniem ca�ego Ludu Bo�ego przez ewangeliczny kantyk "Wielbi dusza moja Pana". Dzi�kczynienie to jest tym milsze Bogu, �e wy�piewane jest w szczeg�lnej ��czno�ci z Maryj�, Matk� Chrystusa i Jego Mistycznego Cia�a - Ko�cio�a.

W ko�cu nie mo�na zapomnie� o charakterze dzi�kczynnym Nieszporowych hymn�w. Najcz�ciej element dzi�kczynny posiada tutaj doksologia (pon. I tyg.; niedz. II i IV tyg.: II Nieszp.; czw. IV tyg.). Hymn z niedzieli I i III tygodnia jako motyw do sk�adania Bogu dzi�kczynienia podaje po prostu prze�yty dzie�: Za miniony dzie� sk�adamy - Dzi�ki na pocz�tku nocy...

To wielkie nieszporowe dzi�kczynienie, ma charakter modlitwy wieczornej. Jest to prawdziwa ofiara wieczorna - sacrificium vespertinum [Ps 141,2 (niedz. I tyg.)]. Widoczne to staje si� przede wszystkim w �wietle hymn�w, modlitw wstawienniczych i modlitw ko�cowych.
B�g ukazany w hymnach to Stw�rca wszystkich rceczy, kt�ry jasnym blaskiem dnie ozdabia i darem snu nape�nia noce (niedz. I i III tyg.: I Nieszp.) oraz oddzieli� granic� �wiat�a dzie� od mroku nocy (niedz. I i III tyg.: II Nieszp.; �r. I tyg.). Nieszpory za� przedstawione s� tutaj przede wszystkim jako dzi�kczynienie sk�adane na pocz�tku nocy, za ko�cz�cy si� dzie� (niedz. I i III tyg: I Nieszp). A opr�cz tego u�yto w hymnach ca�ego szeregu wyra�e�, kt�re wprost si� domagaj�, aby to nieszporowe dzi�kczynienie odmawiane by�o wieczorem. Jest w nich mowa o schyleniu sig dnia (pon. i wt. IV tyg.), o zachodzie s�o�ca (niedz. II i IV tyg.: II Nieszp.; �r., czw. i pi�t. II tyg.; pon. i �r. III tyg.), o zbli�aniu si� nocy (czw. II tyg.), o sko�czeniu pracy ca�ego dnia (pon. II tyg.) i o wieczornych b�aganiach (niedz. II i IV tyg.).
Niekt�re intencje Modlitw wstawienniczych tak�e wskazuj� na Nieszpory jako na modlitw� wieczorn�. Np. w �rod� 1. tygodnia prosimy mi�dzy innymi, aby B�g okaza� mi�osierdzie tym, kt�rzy dzisiaj - czyli po zako�czonym dniu - odeszli z tego �wiata. W innej pro�bie wyznajemy, �e z Bo�ej �askawo�ci otrzymali�my dzisiaj wszystkie dobrodziejstwa (niedz. III tyg.: I Nieszp). Jeszcze inna pro�ba, skierowana do Chrystusa, S�o�ca sprawiedliwo�ci, dotyczy ca�ej ludzko�ci, a zanoszona jest w�a�nie gdy ten dzie� chyli si� ku zachodowi (niedz II tyg: II Nieszp).

Wreszcie w modlitwach ko�cowych podobnie podkre�lamy por� wieczorn� jako czas w�a�ciwy dla Nieszpor�w. Dzi�kujemy w nich Bogu, kt�ry dzisiaj da� nam si�y do pracy (pon. II tyg.), za to, �e pozwoli� nam do�y� tego wieczoru (wt. I tyg). Prosimy Go, aby zachowa� nas tej nocy od pokus z�ego ducha (czw. I tyg.) i aby pozosta� z nami bo ma si� ku wieczorowi (pon. IV tyg.). I jeszcze znajdujemy tutaj charakterystyczne nazwy tej wieczornej modlitwy, takie. jak: wieczorna ofiara uwielbienia (pon. II tyg.) i nasza wieczorna modlitwa (czw. II i IV tyg.; wt. III tyg.). A odmawiaj�cy Nieszpory, to ci, kt�rzy zebrali si� o wieczornej porze (pon. III tyg.), wzgl�dnie ci, kt�rzy przy ko�cu dnia sk�adaj� Bogu dzi�kczynienie (czw. III tyg.).

3.3. Kompleta - modlitw� przed spoczynkiem nocnym

Kompleta jest ostatni� modlitw� dnia, odmawian� przed nocnym spoczynkiem, nawet po p�nocy, o ile kto� sw�j dzie� pracy przeci�ga poza p�noc (OWLG 84).
Zako�czenie ka�dego dnia jest ci�gle powtarzaj�c� si� okazj� do powa�nej rozmowy z Bogiem. Przed udaniem si� na spoczynek nocny, nale�y tak rozmawia� z Bogiem, jakby to ju� by�a rozmowa ostatnia przed t�, kt�r� przeprowadzi z nami nasz Pan - S�dzia Sprawiedliwy w momencie �mierci i na S�dzie Ostatecznym. I dlatego ta rozmowa z Bogiem, b�d�ca ostatni� liturgiczn� modlitw� dnia, jest rozmow� cz�owieka maj�cego serce skruszone i upokorzone, ale tak�e serce pe�ne ufno�ci, wiary, nadziei i mi�o�ci. Powinna to by� tak�e rozmowa cz�owieka �wiadomego dobrze spe�nionych przez siebie zada� i obowi�zk�w wyznaczonych mu przez Boga, jego Pana i Stw�rc�.

Ju� sama nazwa tej modlitwy - kompleta (completorium: completus = pe�ny, nape�niony, wyko�czony, zupe�ny), czyli modlitwa dope�niaj�ca czy kompletuj�ca ca�y zas�b modlitewny ko�cz�cego si� dnia, wzywa do jakiego� podsumowania i skompletowania dotychczasowego �ycia. Wzywa nas do bycia kompletnym - czy w komplecie, tzn. ze spakowanymi walizkami jak kiedy� powiedzia� Jan XXIII, gdy; si� dowiedzia� o swojej nieuleczalne chorobie - na ostateczne spotkanie si� z Bogiem.

Kompleta jako modlitwa przed spoczynkiem nocnym, modlitwa z sercem skruszonym i upokorzonym, chocia� wzywa nas do gotowo�ci na �mier�, to jednak jest modlitw� budz�c� nadziej�.

Nie mo�na uda� si� na nocny spoczynek, kt�ry kojarzy si� z wiecznym odpoczynkiem i zwi�zanym z nim S�dem Bo�ym, bez rachunku sumienia �alu za grzechy, postanowienia poprawy i komunii �wi�tej duchowej.

Ko�cz�cy si� dzie� jest dobr� okazj�, by stan�� przed Bogiem w szczero�ci i w prawdzie, popatrze� w �wietle Ewangelii na to wszystko, czym by� ten ko�cz�cy si� dzie� wype�niony, a tak�e popatrze� na realizacj� swojego chrze�cija�stwa, swoich zada� i obowi�zk�w. Lepiej jest uprzedzi� S�d Bo�y nad sob�, swoim s�dem zwi�zanym z �alem za pope�nione z�o, mocnym postanowieniem poprawy i zjednoczeniem si� z Chrystusem w Komunii �wi�te duchowej. Z ca�� pewno�ci� nawet w czasie snu b�dzie wi�cej spokoju i pogody ducha, je�eli udawa� si� b�dziemy na spoczynek nocny pojednani z Bogiem i zjednoczeni z Nim przez mi�o��.

Skruszenie serca osi�gni�te w rachunku sumienia, w �alu za grzechy i postanowieniu poprawy, na samym pocz�tku Komplety, towarzyszy� nam powinno przez ca�y czas odmawiania tej ostatniej modlitwy dnia, a nast�pnie wype�ni� tak�e czas przed za�ni�ciem.

Cz�owiek ju� od swojego urodzenia zd��a ku �mierci, a raczej na spotkanie si� z Bogiem, kt�ry jest S�dzi� ludzkich czyn�w, ale tak�e jest �r�d�em ludzkiego szcz�cia. Poniewa� nie znamy wyznaczonej nam przez Boga godziny na spotkanie si� z Nim, ju� sam rozs�dek nakazuje, aby by� ci�gle gotowym na ten bardzo wa�ny dla nas moment. A opr�cz tego Ko�ci�, id�c za Chrystusem Panem, bardzo mocno przypomina wiernym o obowi�zku czuwania i gotowo�ci na S�d Bo�y.

Mroki nocy przywodz� na pami�� ciemno�ci �mierci i dlatego w Komplecie �atwiej jest us�ysze� wezwanie do gotowo�ci na �mier� i na spotkanie z Bogiem. To wezwanie kieruj� zw�aszcza psalmy, kantyk Symeona, modlitwy ko�cowe, formu�a b�ogos�awie�stwa i antyfona Maryjna Witaj Kr�lowo.

Z psalm�w wymieni� tutaj nale�y przede wszystkim Ps 31,2-6 (�roda), w kt�rym s� s�owa wypowiedziane przez naszego Pana, gdy umiera� na krzy�u: W r�ce Twoje (Ojcze) powierzam ducha mego (por. �k 23,46). Tymi s�owami Jezus Chrystus odda� swoje �ycie Bogu Ojcu w mi�o�ci i w pos�usze�stwie. Przez ca�e wieki, z tymi s�owami na ustach, wielu wierz�cych odchodzi�o z tej ziemi do Boga. Wypowiedzenie tych s��w przez udaj�cego si� na spoczynek przypomina mu, �e k�ad�c si� spa� ma by� gotowy na spotkanie z Bogiem. Nasz Zbawiciel bowiem. po wypowiedzeniu tych s��w, skona� (por. �k 23,46).

Kantyk ewangeliczny Teraz o Panie, pozw�l odej��... (�k 2,29-32), b�d�cy punktem centralnym Komplety (OWLG 89), odmawiany refleksyjnie, jest aktem przyj�cia �mierci.
Kojarzenie nocy ze �mierci� sprawia, �e pro�by modlitw ko�cowych dotycz� tak�e �ycia wiecznego. Tak jest w poniedzia�ek, kiedy to prosimy, aby ziarno dzisiejszej naszej pracy, wyda�o plon w wieczno�ci. Tak�e w pi�tek, po wst�pnym powo�aniu si� na �mier� Chrystusa i Jego z�o�enie w grobie, prosimy Boga, aby nam pom�g� tak wiernie upodobni� si� do naszego Pana, aby�my mogli razem z Nim powsta� do nowego �ycia.

Po modlitwie ko�cowej dodaje si� zawsze b�ogos�awie�stwo: Noc spokojn� i �mier� szcz�liw� niech nam da B�g wszechmog�cy, Ojciec i Syn, i Duch �wi�ty (OWLG 91). Pro�by zawarte w tym b�ogos�awie�stwie odnosz� si� zar�wno do konkretnej nocy, jak i do dnia �mierci. St�d te� ten zwi�zek wskazuje na konieczno�� dostrze�enia w tej ostatniej modlitwie dnia, tak�e ostatni� modlitw� swego �ycia. A to z kolei wzywa do gotowo�ci na �mier� i na spotkanie si� z Bogiem.

W antyfonie Maryjnej Witaj Kr�lowo, Matko mi�osierdzia, pro�ba dotyczy mo�liwo�ci ogl�dania Chrystusa po �mierci. Domaga si� tego ju� nasza obecna sytuacja. B�d�c synami Ewy, jeste�my wygna�cami, j�cz�cymi i p�acz�cymi na tym �ez padole. Ale jeszcze bardziej nas upowa�nia do nadziei ogl�dania Chrystusa po �mierci fakt, �e Maryja jest nasz� Kr�low�, Matk� mi�osierdzia, �yciem, s�odycz� i nadziej� nasz�, Or�downiczk� nasz�, �askaw�, lito�ciw� i s�odk� Pann�. �piewanie tej antyfony na pogrzebach, w spos�b oczywisty przywodzi nam na pami�� w�asn� �mier�.

Nale�y tutaj jeszcze doda�, �e Kompleta opr�cz tego podstawowego wezwania, tj. wezwania do gotowo�ci na �mier� i na spotkanie z Bogiem, wzywa jeszcze do tego wszystkiego, co przyczynia si�, aby to ostateczne spotkanie z Bogiem by�o udane. B�dzie to: wezwanie do wyrzucenia z serca gniewu (Ef 4,26-27: �r.), do czujno�ci (1P 5,8-9: wt.), �wi�to�ci (1 Tes 5,23: czw.), mi�o�ci (Pwt 6,4-7: niedz.) i uwielbiania Boga (Ps 134: niedz.).

Autentyczny chrze�cijanin, to cz�owiek nadziei, zaufania i zawierzenia Bogu. Ostatnia modlitwa liturgiczna przed udaniem si� na spoczynek nocny pomaga cz�owiekowi ci�gle na nowo o�ywia� swoj� nadziej�, poprzez psalmy, wraz z tytu�ami i zdaniami z Nowego Testamentu umieszczonymi przed nimi, poprzez kr�tkie czytania, responsorium, hymny, modlitwy ko�cowe, a nawet przez antyfony Maryjne.

Wszystkie psalmy wykorzystane w Komplecie (4;16; 31,2-6; 86; 88; 91; 130;134;143,1-11), s� modlitwami budz�cymi nadziej� w Bogu. Nawet b�d�c w najtrudniejszej sytuacji, cz�owiek wierz�cy wyci�ga swe r�ce do Boga i Jego prosi o pomoc, wierz�c mocno, �e ju� tu na ziemi B�g go nie opu�ci, a po �mierci, On, kt�ry wskrzesi� Swego Syna, Jezusa Chrystusa z martwych, wezwie do chwa�y zmartwychwstania tak�e tych wszystkich, kt�rzy w Nim z�o�yli ca�� swoj� nadziej�.

Nale�y tak�e zauwa�y�, �e tytu�y psalm�w, zar�wno te, kt�re ukazuj� cz�owieka b�d�cego w ci�kim do�wiadczeniu (Ps 31,2-6; 86; 88;130; 143,1-11),jak i te, kt�re m�wi� o Bo�ej opiece (Ps 91), o tym, �e B�g jest naszym najwy�szym dobrem (Ps 16), �e godzien jest by Mu sk�adano dzi�kczynienie (Ps 4) i to nawet noc� (Ps 134), wzywaj� tych wszystkich, kt�rzy maj� modli� si� tymi psalmami do z�o�enia ca�ej swojej nadziei w Bogu i do zupe�nego oparcia si� na Nim.

R�wnie� zdania z Nowego Testamentu umieszczone przed psalmami, to tak�e wa�ne elementy sk�adowe komplety, budz�ce nadziej� w Bogu.

Z kr�tkich czyta�, najbardziej godne uwagi jest czytanie z poniedzia�ku (1 Tes 5,9-10), kt�re wzywa do wyzbycia si� l�ku i niepewno�ci zar�wno o sw�j los, jak i o los tych kt�rzy od nas odeszli. Podstaw� do nabycia takiego stanu ducha jest fakt, �e B�g nas przeznaczy� do osi�gni�cia zbawienia. Kroczymy zatem nie ku zag�adzie, lec ku wiecznemu przebywaniu z naszym Zbawicielem, kt�ry w�a�nie po to umar� za nas, aby�my... razem z Nim �yli.
Wielk� nadziej� budzi codzienne responsorium W r�ce Twoje, Panie, powierzam ducha mojego..., wzi�te z psalmu 30 (w. 6), kt�rego tre�ci� jest bezgraniczne oddanie siebie Bogu w r�ce.

Wszystkie hymny z Komplety przez swe konkretne pro�by o opiek� o udaremnienie zasadzek szatana, o zbawienie, o odczuwanie blisko�ci Boga nawet w czasie snu, musz� tak�e budzi� nadziej�.

Do tego samego stanu ducha sk�aniaj� nas te� pro�by modlitw ko�cowych. Proszony jest w nich B�g, mi�dzy innymi: aby by� z nami tej nocy, aby t� noc nape�ni� swoim �wiat�em oraz aby nawiedzi� nasz dom i oddali� o niego wszelkie wrogie zasadzki, a Jego anio�owie by nas strzegli w pokoju.

Ostatnim elementem Komplety, kt�ry sprawia, �e ta modlitwa budzi w nas nadziej�, s� antyfony Maryjne.

3.4. Modlitwa w ci�gu dnia (tertia, sexta i nona), u�wi�ca czas przedpo�udniowy, po�udniowy i popo�udniowy.

Modlitwa w ci�gu dnia, w�r�d pracy jest pobo�nym zwyczajem przekazanym nam przez staro�ytn� tradycj� i Ko�ci� czas�w apostolskich (OWLG 74). Te trzy godziny modlitewne: tertia, sexta i nona przetrwa�y a� do naszych czas�w g��wnie dlatego, �e z tymi zw�aszcza Godzinami wi��e si� wspomnienie M�ki Pa�skiej i pocz�tk�w g�oszenia Ewangelii (OWLG 75).
Od pierwszych wiek�w chrze�cija�stwa starano si� szuka� uzasadnie� dla modlitw odmawianych w ci�gu dnia: przed po�udniem (tertia = godz. 9), w po�udnie (sexta = godz.12) i po po�udniu (nona = godz 15). Tertulian (+ 220) stara si� w Pi�mie �w. znale�� uzasadnienie dla modlitwy o godzinie trzeciej, sz�stej i dziewi�tej. I tak: o godzinie trzeciej zst�pi� Duch �wi�ty na Aposto��w (Dz 2,15), o godzinie sz�stej modli� si� �w: Piotr na dachu domu (Dz 10,9), a o godzinie dziewi�tej, nazwanej wyra�nie w Dziejach Apostolskich godzin� modlitwy, szli do �wi�tyni na modlitw� Aposto�owie: Piotr i Jan (Dz 3,1; por. 10,3.30) 3. Hipolit, w swoich Kanonach z pierwszej po�owy III w. (can 25), tercj�, sekst� i non� odnosi do M�ki naszego Zbawiciela. �w. Cyprian (+ 258), widzi w tercji przypomnienie Tr�jcy �wi�tej i pami�tk� Zes�ania Ducha �wi�tego, w sek�cie - widzenie �w. Piotra, a w nonie zawieszenie Pana Jezusa na krzy�u, trwaj�ce a� do godziny dziewi�tej 4. �w. Atanazy (+ 373), w dziele "De Virginitate", nakazuje dziewicom modlitw� o godzinie trzeciej, gdy� o tej godzinie przyrz�dzono krzy� dla Pana Jezusa; o godzinie sz�stej, bo wtedy podwy�szono naszego Pana i o godzinie dziewi�tej, bo w tej w�a�nie godzinie Chrystus Pan odda� swego Ducha, Bogu Ojcu w r�ce. �w. Bazyli (+ 379), w swej regule dla zakonnik�w, z oko�o 361 r., m�wi�c o nieustannej modlitwie, uzasadnia modlitw� o godzinie trzeciej Zes�aniem Ducha �wi�tego; o godzinie sz�stej - przyk�adem �wi�tych, kt�rzy m�wi�: "wieczorem, rano i w po�udnie b�d� opowiada� i g�osi�, a On wys�ucha g�osu mego"; a modlitw� o godzinie dziewi�tej - przyk�adem Aposto��w Piotra i Jana 5. Wreszcie w Konstytucjach Apostolskich, z ko�ca IV w., zalecana jest modlitwa o godzinie trzeciej, poniewa� wtedy Jezus Chrystus wys�ucha� wyroku wydanego przez Pi�ata, o godzinie sz�stej, gdy� w�wczas to w�a�nie zosta� nasz Zbawiciel ukrzy�owany i o godzinie dziewi�tej, bowiem w tej godzinie wzruszy�o si� niebo i ziemia wobec zuchwalstwa �yd�w, nie mog�c znie�� ha�by wyrz�dzonej naszemu Panu 6.

Dzisiejsz� tematyk� dla Godzin w ci�gu dnia narzucaj� zar�wno wydarzenia zbawcze zwi�zane z tymi godzinami, jak i sam czas odmawiania tych modlitw, tzn. czas wykonywania r�nych prac.

3.4.1. M�ka Pana Jezusa w modlitwie przedpo�udniowej, po�udniowej i popo�udniowej

Trzy etapy z M�ki Jezusa Chrystusa, a mianowicie przyj�cie krzy�a, przybicie do niego naszego Zbawiciela i Jego �mier� na krzy�u, od wiek�w starano si� ��czy� z trzema Godzinami modlitw w ci�gu dnia.

W obecnej Liturgii Godzin, na Modlitw� przedpo�udniow� jako na godzin� przygotowania krzy�a dla Jezusa Chrystusa, ka�e nam patrze� modlitwa ko�cowa tej Godziny, w pi�tek I tygodnia.
Modlitwa po�udniowa i dzisiaj przypomina ukrzy�owanie Pana Jezusa, a jest to widoczne zar�wno w �wietle hymnu Sz�sta nadesz�a godzina (...O tej godzinie Baranek - Odkupi� grzechy ludzko�ci, - Moc� ofiary krzy�owej - Stracon� cze�� nam przywr�ci�. - Jego to jasno�� na krzy�u - Za�mi�a blaski po�udnia...), jak i czytania oraz modlitwy z pi�tku 1. tygodnia.
Natomiast Modlitwa popo�udniowa, w obecnej Liturgii Godzin, tylko og�lnie nawi�zuje do M�ki Jezusa Chrystusa; a nie do samej �mierci, jak dawniej. Jest w niej mowa o tym, �e Pan Jezus dla zbawienia ludzi wyci�gn�� r�ce na krzy�u (modlitwa �rody I tyg.), �e cierpliwie znosi� swoj� M�k� (modlitwa czw. I tyg.) i �e pokutuj�cego �otra wprowadzi� z krzy�a do Swego kr�lestwa (modlitwa pi�t. I tyg.).

Ponadto; dla ci�g�ego ��czenia tych trzech Godzin modlitewnych z M�k� i �mierci� Jezusa Chrystusa, s�u�� bardzo dobrze psalmy: 17 (�r. I tyg.), 22 (pi�t. III tyg.), 55,2-15.17-24 (�r. II tyg.), 57 (czw. II tyg.), 64 (sob. II tyg.), 88 (wt. N tyg.) i 140,2-9.13-14 (pi�t. IV tyg.).

3.4.2. Wydarzenia z �ycia Ko�cio�a apostolskiego w tzw. "Godzinach Apostolskich"

Pierwszym wydarzeniem zbawczym, kt�re znalaz�o swoje odbicie w Modlitwach przedpo�udniowych, po�udniowych i popo�udniowych jest Zes�anie Ducha �wi�tego, kt�re mia�o miejsce dziesi�tego dnia po Wniebowst�pieniu naszego Zbawiciela, w niedziel�, o godzinie trzeciej (por Dz 2,1-15).

Modlitwa przedpo�udniowa, w spos�b szczeg�lny przypomina o tym wielkim wydarzeniu. Jest w niej albo wprost mowa o Zes�aniu Ducha �wi�tego na Aposto��w (hymn: Wed�ug sta�ego porz�dku; modlitwy z wt., �r. i czw. I tyg.), albo tylko ukazany jest nasz zwi�zek z Duchem �wi�tym (mi�o�� Bo�a rozlana jest w sercach naszych przez Ducha �wi�tego, kt�ry zosta� nam dany... - Rz 5,1-2.5: czyt. niedz. II tyg.; cia�o wasze jest �wi�tyni� Ducha �wi�tego, kt�ry w was jest... -1 Kor 6,19-20: czyt. niedz. IV tyg.; B�g da� nam Ducha �wi�tego 1J 3,23-24: czyt. czw. IV tyg.).

Opr�cz tego s� jeszcze w tekstach tej Godziny modlitewnej pro�by dotycz�ce naszego zwi�zku z Duchem �wi�tym (aby przyszed� i nape�ni� nasze serca o�ywczym �wiat�em swojej �aski hymn: Teraz wzywamy Ciebie, Duchu; Oby�my wszyscy si� stali mieszkaniem Ducha �wi�tego - hymn: Wed�ug sta�ego porz�dku; pro�ba o Ducha mi�o�ci, aby�my wiernie �wiadczyli o Bogu - modl. z wt. I tyg.; pro�ba o �wiat�o Ducha �wi�tego - modl. z sob. I tyg.).
W ko�cu nale�y tak�e zaznaczy�, �e Modlitwy w ci�gu dnia ukazuj� niedziel� jako szczeg�lny dzie� Ducha �wi�tego (czytania z modl. przedpo�., po�. i popo�. niedz. II tyg. i modl. przedpo�. niedz. III tyg.).

Z innych wydarze� z �ycia Ko�cio�a Apostolskiego, kt�re ��czono z Modlitwami w ci�gu dnia i wspomina si� je w obecnej Liturgii Godzin, nale�y wymieni�: modlitw� �w. Piotra na dachu domu, mniej wi�cej o godzinie sz�stej (Dz 10,9) - wspominan� w Modlitwie po�udniowej (modl. z wt. I tyg.), udawanie si� na modlitw� Aposto��w: Piotra i Jana do �wi�tyni i zwi�zanie z tym uzdrowienie przez Piotra, cz�owieka chromego (Dz 3,1-11) - wspominane w Modlitwie popo�udniowej (hymn: W ho�dzie pokornej modlitwy i modl. z pon. I tyg.), a tak�e wspomniane w tej Godzinie modlitewnej powo�anie setnika Korneliusza (modl. z wt. I tyg.; por. Dz 10,3.30).

3.4.3. Modlitwa w ci�gu dnia - modlitw� towarzysz�c� cz�owiekowi w pracy

Modlitwy przedpo�udniowe, po�udniowe i popo�udniowe z jednej strony m�wi� o samej ludzkiej pracy, a z drugiej, kieruj� do cz�owieka pracy ca�y szereg wezwa� o odpowiedni styl �ycia, dzi�ki kt�remu ka�da praca b�dzie dawa�a rado�� i nadziej� na nagrod�.

Praca, w tych Godzinach modlitewnych ukazana jest pod obrazem siewu. Zasiew rzucony w rol� cia�a - jako postawa egoistyczna - rodzi zag�ad�. Natomiast zasiew rzucony w rol� ducha, jako plon ducha, daje �ycie wieczne (Ga 6,8: czyt. Modl. po�. Niedz. I tyg.). Nie jest wa�ne to, jak� prac� wykonujemy, bo ka�d� prac�, ka�dym pos�ugiwaniem, mamy s�u�y� Bogu, kt�ry jest sprawc� wszystkiego we wszystkich (1 Kor 12,46: czyt. z Modl. przedpo�. wt.), a tak�e ka�da praca udoskonala cz�owieka (oracja z Modl. przedpo�. pon. I tyg.). Nie mo�na zapomina� r�wnie� i o tym, �e dobrze wykonywan� prac� przynosimy Bogu chwa�� (oracja z Modl. po�. pon. I tyg.).

Cz�owiek, gdy chce si� u�wi�ci� przez prac�, musi odpowiedzie� pozytywnie na ca�y szereg wezwa� do niego skierowanych.

Pierwszym z nich jest wezwanie og�lne o dobre wykorzystanie czasu �ycia na ziemi (I tydz.: czyt: pon. Modl. popo�.:1P 1,17b-19 i �r. Modl. przedpo�.: 1P 1,13-14; niedz. Modl. przedpo�. II tyg.: Rz 5,1-2.5).

Nast�pne wezwania dotycz�: czynienia dobra (czyt.: I tydz.: Modl. popo�. niedz.: Ga 6,9-10 i pi�t.: Kol 3,1213; II tydz.: Modl. popo�. czw.: Ga 5,22.23a.25; III tydz.: Modl. po�. wt.: Prz 22,22-23), wzajemnej mi�o�ci (czyt.: I tydz.: Modl. przedpo�. niedz.:1 J 4,16 i pon.: Rz 13,8.10; II tydz.: Modl. przedpo�. czw.: Ga 5,13-14; III tydz.: �r.: Modl. przedpo�.: 1 Kor 13,4-7, Modl. po�.: 1 Kor 13,8-9.13 i Modl. popo�.: Kol 3,14-15; Modl. po�. sob.: Ga 5,26; 6,2; IV tydz.: Modl. popo�. Niedz.: Pnp 8,6b-7a; Modl. przedpo�.: wt.:1 J 3,17-18, czw.:1 J 3,23-24 i pi�t.: Rz 12,17a.19b-20b.21; pi�t.: Modl. po�.: 1 J 3,16 i Modl. popo�.: 1 J 4,9-11; Modl. po�. sob.: Rz 15,5-7), �wi�to�ci (czyt.: Modl. po�. �r. I tyg.: IP 1,15-16; Modl. przedpo�. pon. IV tyg.: Kp� 20,26) i spe�niania Bo�ych przykaza� (czyt.: Modl. przedpo�. sob. I tyg.:1 Krl 8,6061; II tydz. Sob.: Modl. przedpo�.: Pwt 8,5b-6, Modl. po�.:1 Krl 2,2b-3 i Modl. popo�.: Jr 6,16; IV tydz.: Modl. po�. niedz.: Pwt 10,12 i czw.: Mdr l,l-2; Modl. przedpo�. czw.: 1 J 3,23-24). To ostatnie wezwanie - dzi�ki psalmowi 119 - jest podbudowane prawie codziennymi pouczeniami o dobrodziejstwach p�yn�cych z zachowywania Bo�ego Prawa.

Z innych przymiot�w charakterystycznych dla chrze�cija�skiego �ycia, najcz�ciej wymieniane s�: sprawiedliwo�� (czyt.: Modl. przedpo�. �r. II tyg.: Pwt 1,16-17a; III tydz.: Modl. przedpo�. wt.: Jr 22,3 i �r.:1 Kor 13,4-7; Modl. popo�. sob.: Mi 6,8; Modl. po�. czw. IV tyg.: Mdr 1,1-2), pokora (czyt.: I tydz.: Modl. popo�. �r.: Jk 4,7-8a.10; pi�t.: Modl. przedpo�.: Flp 2,2b-4 i Modl. popo�.: Kol 3,12-13; Modl. popo�. sob. III tyg.: Mi 6,8), uprzejmo�� i �yczliwo�� (czyt: Modl. popo�.: czw. II tyg.: Ga 5,22.23a.25 i sob. III tyg.: Mi 6,8), cierpliwo�� (czyt.: Modl. popo�. pi�t. I tyg.: Kol 3,12-13 i czw. II tyg.: Ga 5,22.23a.25) oraz wdzi�czno�� (czyt.: �r.: Modl. popo�. III tyg.: Kol 3,14-15 i Modl. po�. IV tyg.: Kol 3,17; psalmy: 28,1-3. 6-9: pi�t. I tyg.; 34: sob. I tyg.; 76: niedz. II tyg.; 40,2-14.17-18: pon. II tyg.).

3.4.4. Modlitwa przedpo�udniowa, po�udniowa i popo�udniowa modlitw� cz�owieka udr�czonego

Ka�dy tydzie� - i to prawie codziennie - w modlitwie w ci�gu dnia, daje okazj� do wypowiadania przed Bogiem swojego b�lu i swojej udr�ki, szczeg�lnie przez psalmy (psalmy 7; 13; 22; 25; 26; 54,3-6.8-9; 56,2-7.914; 57; 59,2-6a.10-11.17-18; 60; 61; 64; 70; 71; 74; 79,1-5.8-11.13; 80; 88; 94;119,25-32;119,81-88;119,121-128; 119,153-160;120;129;140,2-9.13-14). �r�d�a tej udr�ki bywaj� r�ne. Najcz�stsze z nich, to: oczernianie (psalmy: 7: pon. I tyg.; 26: pi�t. I tyg.;120: pon. IV tyg.), pokonanie przez wrog�w (psalmy: 13: wt. I tyg.; 56,2-7.914: czw. II tyg.; 57: czw. II tyg.; 59,26a.10-11.17-18: pi�t. II tyg.), z�o�liwi prze�ladowcy (psalmy: 22: pi�t. III tyg.; 54,3-6.8-9: wt. II tyg.; 64: sob. II tyg.; 71: pon. III tyg.; 94: �r. IV tyg.;119,8188: sob. II tyg.;140,2-9.13-14: pi�t. IV tyg.), powszechne zepsucie (psalmy: 14: wt. I tyg.; 53: wt. II tyg.) oraz zburzona �wi�tynia i ustanie kultu (psalmy: 74: wt. III tyg.; 79,1-5.8-11.13: czw. III tyg.).

Ale ten udr�czony z r�nych stron cz�owiek nie jest pozostawiony samemu sobie. Jest przecie� nad nim B�g, S�dzia sprawiedliwy, B�g pot�ny i dobry. I dlatego w ka�dym prawie psalmie s�yszymy wezwanie do zaufania Bogu, do oparcia si� na Nim jak na skale. Ten sam apel brzmi tak�e i w kr�tkich czytaniach (Modl. przedpo�. wt. I tyg.: Jr 17,7-8; pi�t. II tyg.: Modl. Przedpo�.: Pwt 1,31b i Modl. popo�. Mdr 1,13-15; czw. III tyg.: Modl. przedpo�.: Mdr 19,22, Modl. po�.: Pwt 4,7 i Modl. popo�.: Est 10,3f; IV tydz.: Modl. popo�. pon.: Ba 4,21b-22 i wt.: Iz: 55,10-11). B�g ju� da� dowody swojej, opieki w historii Narodu Wybranego st�d nawet nieunikniona konieczno�� mierci nie mo�e nas zatrwo�y�, gdy�: "sprawiedliwo�� nie podlega �mierci" (Modl. popo�. pi�t. II tyg.: Mdr 1,13-15).

Ogromn� pociech� w ludzkich trudach i udr�kach jest dawana przez Boga obietnica nagrody (Modl. po�.: pi�l I tyg.: 2 Kor 13,4 i niedz. III tyg.: R: 8,22-23). Czas obecny jest wprawdzie czasem cierpienia i bole�ci, ale po tym etapie, kiedy� przyjdzie rado��. Gwarancj� na to s� "pierwsze dary Ducha", kt�re ju� posiadamy (Modl. po�. niedz. III tyg.: Rz 8,22-23).

3.5. Godzina czyta� modlitw� na ka�d� por� dnia i nocy

Ostatnia z omawianych ju� Godzin modlitewnych nie jest zwi�zana z �adn� konkretn� godzin� dnia. Stanowi bowiem modlitewn� refleksj� na ka�d� por� dnia lub nocy.

Godzina czyta� podaje do rozwa�ania ludowi Bo�emu, a zw�aszcza osobom szczeg�lnie Bogu po�wi�conym obfity skarbiec Pisma �w. oraz najpi�kniejsze teksty autor�w pism dotycz�cych �ycia duchowego... (OWLG 55; Godzin� czyta� mo�na odmawia� o ka�dej porze dnia, a nawet i poprzedniego dnia po odm�wieniu Nieszpor�w i zapadni�ciu nocy... (OWLG 59).

W r�nych wsp�lnotach zakonnych czy stowarzyszeniach dokonuje si� zwykle refleksji nad prawdami wiary �wi�tej, nad zadaniami apostolskimi i konkretnymi sprawami, jakie narzuca codzienne �ycie. Tak� refleksj� wraz z modlitw� mo�na odbywa� wykorzystuj�c Godzin� czyta�. W takim przypadku, w okresie zwyk�ym i w dni powszednie, po hymnie i psalmodii z danego dnia tej Godziny, mo�na dobra� odpowiedni tekst z Pisma �w. i z nauczania Ko�cio�a (teksty Soboru Watyka�skiego II, encykliki i inne dokumenty Ko�cio�a). Zamiast responsorium, po 1. i po 2. czytaniu, nast�puje chwila refleksyjnego milczenia. A zako�czenie jest takie jak w Godzinie czyta�, tzn. albo sama modlitwa z dnia i b�ogos�awie�stwo (zamiast: B�ogos�awmy Panu - Bogu niech b�d� dzi�ki, mo�na wykorzysta� tekst b�ogos�awie�stwa z Jutrzni czy z Nieszpor�w), albo modlitwa ta jest poprzedzona hymnem Ciebie, Bo�e, chwalimy. W�o�enie czyta� i rozwa�a� nad nimi w ramy modlitewne (na pocz�tku hymn i psalmodia, a na ko�cu Ciebie, Bo�e, chwalimy, modlitwa z dnia i b�ogos�awie�stwo), naocznie ukazuje prawd�, �e B�g jest naszym Ojcem i dlatego do Niego idziemy, jak do Ojca, ze wszystkimi problemami.

***

„Jezus Chrystus w przypowie�ci o mocy wytrwa�ej modlitwy (�k 18,18) zwraca nam uwag� na to, �e zawsze powinni�my si� modli� i nigdy nie ustawa�, a B�g z ca�� pewno�ci� we�mie w obron� swoich wybranych, kt�rzy dniem i noc� wo�aj� do Niego. To wezwanie naszego Pana, Ko�ci� odczyta� jako przykazanie modlitwy nieustannej. Nasz� odpowiedzi� na to wezwanie winno by� celebrowanie Liturgii Godzin z uwzgl�dnieniem modlitw o r�nych porach dnia i nocy”. (…)

ks. dr hab. W�adys�aw G�owa(KUL)

ania · ania Miejscowosc: Bonstetten

Dzi�ki Aniu za przytoczone wyja�nienia. Dla kogo�, kto �yje regularnie, modlitwa brewiarzowa mo�e by� w�tkiem i osnow� �ycia. Ale dla nieregularnych typ�w, �le planuj�cych (jak ja) to rzecz raczej niewykonalna. Co do komentarza - czy za modlitw� nieustann� mo�na uzna� jedynie odmawianie brewiarza, czy� nie jest modlitw� nieustanne polecanie swego �ycia i wszystkich jego spraw Bogu? Czy B�g k�adzie na wadze nasze "Jezu ufam Tobie" i stwierdza, �e wa�y mniej ni� modlitwa godzin?

R. z DMM · czyli Romek Miejscowosc: Lublin

Witaj, Aniu!
Najpierw pomy�la�em, �e niemo�liwa jest odpowied� na twoje pytanie, gdy� nale�a�oby zapyta� Tego, kt�ry b�dzie "wa�y�". Ale przysz�a mi my�l, �e sami mo�emy pr�bowa� odpowiedzie�, odpowiadaj�c na pytanie: Co mi bardziej pomaga by� Jego dzieckiem? Oczywi�cie, znalezienie odpowiedzi mo�e by� trudne.

Romek

ania · ania Miejscowosc: Bonstetten

Cze�� Romku w lubelskim domku, Twoja odp. jest dobra. Przypominaj� mi si� s�owa (nie pami�tam czyje, "niech b�d� b�ogos�awione wszystkie drogi, proste, krzywe i dookolne, je�li prowadz� do Boga". Czyli taka modlitwa jest dobra, kt�ra prowadzi do Boga, ale jak oceni�, kt�ra lepiej prowadzi?
Co mi bardziej pomaga by� Jego dzieckiem, warto si� nad tym zastanowi�.